Paratoner Sistem Yıldırımdan Korunmada Yeterli Midir?

Dünya üzerinde her yıl yaklaşık 3 milyar kez yaşanan yıldırım olayı, elektrik yüklü bulutlar ile yer arasında gerçekleşen bir doğal afettir. Yıldırım, 30.000 dereceye kadar çıkabilen sıcaklığı (güneş yüzeyinden yaklaşık 5 kat daha sıcak) ve 200kA seviyelerine kadar çıkabilen deşarj akımı ile binalar, endüstriyel tesisler, konutlar, fabrikalar, okullar, hastaneler, alışveriş merkezleri, iş merkezleri ile bu yapıların elektrik tesisatına ve elektrik tesisatına bağlı elektriksel cihazlara yıkıcı zararlar verir.

Yıldırımın neden olduğu yıkıcı zararlar ise yıldırımın düştüğü yapılarda yangın oluşması, yapıların elektrik tesisatında ise aşırı gerilimlerin ve aşırı akımların oluşmasıdır. Yıldırımın yıkıcı zararlarından korunmak için paratoner sistemin kullanılması ise tek başına yeterli değildir. Çünkü bir dış yıldırımlılık sistemi olan paratoner sistem (diğer bir adıyla yıldırımsavar), binaların en yüksek noktasına konularak ucuna bağlı metal çubuk üzerinden yıldırımı üzerine çeker ve yıldırım akımını toprağa akıtır. Bu sayede yıldırımın direkt binaların üzerine düşmesini engelleyerek olası yangın risklerini önler. Ancak, elektrik tesisatını ve elektrik tesisatına bağlı cihazları yıldırım düşümünün neden olduğu aşırı akım ve aşırı gerilimlere karşı korumaz.

Bu zararlara karşı tam bir koruma ise ancak; eş potansiyel baralar ile birleştirilmiş doğru bir topraklama sistemi, bölgenin yıldırım risk durumuna göre paratoner sistemin kullanılması ve uygun değerler ve tipte seçilmiş parafudrlar ile sağlanır. Dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, paratoner sistemin kullanılması durumunda, kesinlikle parafudrların da kullanılması gerektiğidir. Çünkü paratoner sistemin toprağa ilettiği yıldırım akımı, yıldırımın düştüğü noktada itibaren 2km yarıçapında alan içinde yer alan yer altı kablolarından elektrik şebekesine geçebilir. Elektrik şebekesini yüksek gerilimlere ve yüksek akımlara karşı koruyan elektriksel devre elemanı da parafudrlardır. Bu nedenle paratoner sistemin kullanıldığı heryerde uygun değerlerde seçilmiş Sigma Elektrik Parafudrlar ile olası risklerin önüne güvenle geçilir.